Μεσαιωνικές συνθήκες στην αγορά εργασίας

Aναδημοσίευση από τον

«Αγγελιοφόρο της Κυριακής»

(1 Ιουλίου 2012)

ΤΟΥ ΡΩΜΑΝΟΥ ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΙΔΗ

Δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στη Βόρεια Ελλάδα είδαν μόλις σε 3,5 μήνες, από τα μέσα Φεβρουαρίου και έως το τέλος Μαΐου του 2012, τους μισθούς τους να συρρικνώνονται
σε μεγάλο βαθμό, καθώς εξαναγκάστηκαν να υπογράψουν επιχειρησιακές ή ατομικές συμβάσεις στους χώρους εργασίας τους. Εχασαν, σε γενικές γραμμές, από 22% έως 35% των αποδοχών τους, αφού οι εργοδότες εκμεταλλεύτηκαν όλες τις δυνατότητες που τους παρέχει το μνημόνιο ΙΙ.

Την ίδια στιγμή, σε ολόκληρη τη Μακεδονία και τη Θράκη εκρηκτικούς ρυθμούς ακολουθεί η αύξηση της «μαύρης» εργασίας, «καλπάζουν» η ανεργία και η εισφοροδιαφυγή, ενώ ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις με διάφορες δικαιολογίες χρωστούν αρκετούς μήνες δεδουλευμένων σε εργαζομένους τους. Οπως αναφέρουν χαρακτηριστικά εκπρόσωποι εργατικών κέντρων από διάφορες περιοχές, σχεδόν ένα στα τρία άτομα παραγωγικής ηλικίας σήμερα δεν έχει εργασία, ενώ τα χρωστούμενα από τα δεδουλευμένα σε αρκετές περιπτώσεις φτάνουν τους έξι ή τους εφτά μήνες και σε κάποιες άλλες ακόμη και τον ένα χρόνο.

Χωρίς προστασία

Ολα τα παραπάνω συνιστούν ένα περιβάλλον εργασιακού μεσαίωνα, με τη θηλιά να σφίγγει καθημερινά ολοένα και περισσότερο στο λαιμό όσων μπορούν ακόμη να κάνουν κάποια μεροκάματα. Ισως το χειρότερο απ' όλα για τους εργαζομένους είναι ότι στην ουσία βρίσκονται απροστάτευτοι απέναντι στις όποιες διαθέσεις των εργοδοτών, με αποτέλεσμα η ασυδοσία να αποκτάει καθημερινά μεγαλύτερες διαστάσεις. Αυτό συμβαίνει, διότι οι κατά τόπους επιθεωρήσεις εργασίας αναγκαστικά αρκούνται σε πλημμελείς ελέγχους των επιχειρήσεων -όσο κι αν οι εργαζόμενοι σ' αυτές καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για το αντίθετο-, αφού αντιμετωπίζουν τεράστια έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού και απαραίτητων υλικοτεχνικών υποδομών.

Την ίδια στιγμή, ο φόβος έχει «φωλιάσει» στις ψυχές των εργαζομένων, αφού, σύμφωνα με το γενικό γραμματέα του Συλλόγου Επιθεωρητών Εργασίας Βόρειας Ελλάδος, Θεσσαλίας και Ηπείρου, Βασίλη Τραϊανόπουλο, μπορεί να έχουν τριπλασιαστεί σε σχέση με πέρσι οι καταγγελίες εργαζομένων για καταστρατήγηση των εργασιακών όρων, ωστόσο, οι ίδιοι οι καταγγέλλοντες ζητούν από τους επιθεωρητές να μην επέμβουν, διότι φοβούνται ότι θα χάσουν τη δουλειά τους.

Πάνω από 25.000 άλλαξαν σύμβαση

Σε 25.714 ανέρχονται οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις της Κεντρικής Μακεδονίας οι οποίοι, από τις 14 Φεβρουαρίου έως τις 31 Μαΐου 2012, υπέγραψαν επιχειρησιακές ή ατομικές συμβάσεις, με αντίστοιχη, βέβαια, μείωση μισθού, σύμφωνα με τα στοιχεία του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας.

Ειδικότερα και σε ό,τι αφορά τις επιχειρησιακές συμβάσεις, σε ολόκληρη την Κεντρική Μακεδονία υπογράφηκαν 112 το εν λόγω χρονικό διάστημα και αφορούσαν συνολικά 3.602 εργαζομένους. Στο νομό Θεσσαλονίκης υπογράφηκαν 77 επιχειρησιακές συμβάσεις, οι οποίες αφορούσαν 2.120 εργαζομένους, στις Σέρρες εννέα για 160 άτομα, στην Πιερία έξι για 265 άτομα, στην Ημαθία 7 και αφορούσαν 143 εργαζομένους, στην Πέλλα τέσσερις για 72 άτομα, στο Κιλκίς δύο για 196 άτομα, ενώ στη Χαλκιδική υπογράφηκαν εφτά επιχειρησιακές συμβάσεις στο εν λόγω χρονικό διάστημα, οι οποίες αφορούσαν συνολικά 646 εργαζομένους.

Οι μειώσεις μισθών για τους παραπάνω εργαζομένους κυμαίνονταν μεταξύ 15% - 40% στο νομό Θεσσαλονίκης, 40% - 45% στο νομό Σερρών, 22% - 35% στην Πιερία, 33% - 53% στην Ημαθία, στην Πέλλα η μείωση των μισθών έπειτα από υπογραφή επιχειρησιακών συμβάσεων έφτασε το 20%, στο Κιλκίς κυμάνθηκε μεταξύ 10% - 27%, ενώ στη Χαλκιδική η μείωση μισθών ξεκίνησε από το 10% και έφτασε στο 30%.

Σχεδόν εφτά φορές περισσότεροι ήταν οι εργαζόμενοι που αναγκάστηκαν από τους εργοδότες να προχωρήσουν στην υπογραφή νέων ατομικών συμβάσεων. Στην Κεντρική Μακεδονία τις τελευταίες αναγκάστηκαν να υπογράψουν συνολικά 22.112 άτομα, ενώ, όπως είναι φυσικό, οι περισσότεροι από αυτούς (18.017) εργάζονταν σε επιχειρήσεις του νομού Θεσσαλονίκης. Σε επιχειρήσεις των Σερρών απασχολούνταν 1.004 άτομα, στην Πιερία 452, στην Ημαθία 1.210, στην Πέλλα 752, στο Κιλκίς 171, ενώ στη Χαλκιδική ατομικές συμβάσεις αναγκάστηκαν να υπογράψουν 506 άτομα από τα μέσα Φεβρουαρίου έως το τέλος Μαΐου.

Από τις ατομικές συμβάσεις προέκυψε μείωση μισθού κατά μέσο όρο 20% - 25% στο νομό Θεσσαλονίκης, στις Σέρρες η μείωση των μισθών κυμάνθηκε μεταξύ 24% - 40%, στην Πιερία 18% - 28%, στην Ημαθία 22% έως 32%, στην Πέλλα 15% - 22%, στο Κιλκίς η πτώση στις αποδοχές κυμάνθηκε μεταξύ 12% - 20%, ενώ στη Χαλκιδική η μείωση των μισθών εντοπίστηκε μεταξύ του 22% και του 30%.

Στην Ανατολική Μακεδονία

Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, σύμφωνα με το διευθυντή της τοπικής Διεύθυνσης Κοινωνικής Επιθεώρησης, Δημήτρη Κυρούση, από τις 14 Φεβρουαρίου έως τις 31 Μαΐου 2012, υπογράφηκαν 33 επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας, οι οποίες αφορούσαν 985 άτομα, ενώ άλλοι 2.399 εργαζόμενοι υπέγραψαν ατομικές συμβάσεις. Οπως είπε ο κ. Κυρούσης, στις επιχειρησιακές συμβάσεις ο μέσος όρος μείωσης των μισθών των εργαζομένων έφτασε το 23%, ενώ στις ατομικές το 35%.

Τέλος, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, το διάστημα από 14 Φεβρουαρίου έως 15 Μαΐου 2012 υπογράφηκαν πέντε επιχειρησιακές συμβάσεις για συνολικά 77 εργαζομένους, οι οποίοι είδαν το μισθό τους να μειώνεται κατά μέσο όρο 27,4%, ενώ ατομικές συμβάσεις υπέγραψαν 864 εργαζόμενοι με ποσοστό μείωσης των απολαβών τους 24,3%.

Λιγότερες προσλήψεις

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, το α΄ τετράμηνο του 2012 σε ολόκληρη τη χώρα προχώρησαν στη σύναψη νέων συμβάσεων οποιασδήποτε μορφής 10,98% λιγότερες επιχειρήσεις σε σχέση με το 2011. Επίσης, το ίδιο χρονικό διάστημα υπάρχει κατά 12,77% μείωση των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης, ενώ μειωμένο κατά 2,72% είναι το ποσοστό των συμβάσεων μερικής απασχόλησης και επιπλέον έχει μειωθεί κατά 4,88% η εκ περιτροπής απασχόληση. Το ποσοστό των συμβάσεων μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης στις νέες προσλήψεις αντιστοιχεί στο 46% του συνόλου των συμβάσεων.

Πρέπει να σημειωθεί ακόμη ότι, ενώ το 2010 οι συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης αντιπροσώπευαν το 67% των νέων συμβάσεων, το 2011 αντιπροσώπευαν το 60,4% και το α΄ τετράμηνο του έτους 2012 το 54%. Από την άλλη πλευρά, η αναλογία των συμβάσεων μερικής απασχόλησης στο σύνολο των νέων συμβάσεων αυξήθηκε από 26,1% το 2010 σε 30,6% για το έτος 2011 και για το α΄ τετράμηνο του 2012 σε 35%. Παράλληλα, οι συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας αντιπροσώπευαν το 6,9% του συνόλου των νέων συμβάσεων το 2010, το 8,9% των νέων συμβάσεων εργασίας κατά το έτος 2011 και για το α΄ τετράμηνο του 2012 το 11%.

Εξάλλου, οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης των προηγούμενων ετών που μετατράπηκαν στη διάρκεια του α΄ τετραμήνου του 2012 είναι αυξημένες κατά 47,24% όσον αφορά τη μερική απασχόληση, κατά 6,67% για την εκ περιτροπής απασχόληση, κατόπιν συμφωνίας με τους εργαζομένους, και κατά 169,36% για την εκ περιτροπής απασχόληση με μονομερή απόφαση του εργοδότη, σε σχέση με τις αντίστοιχες του 2011.

Τέλος, το α΄ τετράμηνο 2011 μετατράπηκαν 20.045 συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης σε άλλες μορφές ευέλικτων συμβάσεων εργασίας. Ο αριθμός αυτός είναι κατά 337% αυξημένος σε σχέση με το α΄ τετράμηνο του 2010. Το α΄ τετράμηνο του 2012 μετατράπηκαν 28.796 συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης σε άλλες μορφές ευέλικτων συμβάσεων εργασίας. Ο αριθμός αυτός είναι κατά 43,6% αυξημένος σε σχέση με το α΄ τετράμηνο του 2011.